Authors
Izabela Sienkiewicz
PRACOWNICA BIURA EDUKACJI NARODOWEJ INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ W WARSZAWIE, DOKTORANTKA SZKOŁY GŁÓWNEJ HANDLOWEJ W WARSZAWIE; INTERESUJE SIĘ SZEROKO POJĘTĄ TEMATYKĄDOTYCZĄCĄ GRECJI ORAZ PROBLEMATYKĄ MNIEJSZOŚCI NARODOWYCH I ETNICZNYCH W XX I XXI WIEKU.
E-MAIL; I.KUBASIEWICZ@GMAIL.COM
ORCID 0000-0001-6834-1280
- Volume 5 Issue (1) 2021
43-59
Nowy, niejasny do końca wirus był szokiem dla świata dwudziestego pierwszego wieku. Jednak poza względami zdrowotnym i społecznym, spowodował także wstrząs w gospodarce. Łatwość, z jaką wydaje się przenosić, w połączeniu z rosnącą liczbą nowych przypadków oraz stosowaniem środków dystansowania społecznego, stworzyły atmosferę strachu i niepokoju. Izolacja, niezbędna dla powstrzymania rozprzestrzeniania się wirusa, wymaga zastosowania środków nadzwyczajnych ograniczających wolności obywatelskie, czego skutkiem jest wyhamowanie gospodarek krajów dotkniętych pandemią.
Poszczególne kraje stosowały różne elementy polityki gospodarczej, by ograniczyć skalę recesji. Artykuł ma na celu zobrazowanie wpływu pandemii na gospodarki Unii Europejskiej, z uwzględnieniem czynników popytowych i podażowych.
Adjustment of parliamentary activity to covid-19 outbreak and the prospect of remote sessions and voting, European Center for Parliamentary Research and Documentation Summary request 4354 and 4346, 20.04.2020 r.
Anand P. 2020. Economic Policies for COVID-19, IZA Policy Paper No. 156, April, http://ftp.iza.org/pp156.pdf [dostęp 08.08.2021].
Baran J., Szok podażowy i popytowy. Oto załamanie handlu zagranicznego na tle kryzysu z lat 2008 –2009, https://forsal.pl/gospodarka/artykuly/7805401,zalamanie-handlu-zagranicznego-na-tle-kryzysu-z-lat-2008-2009.html [dostęp 02.05.2021].
Begg D., Dornbusch R., Fischer S., Vernasca G. 2004. Makroekonomia, Warszawa.
Brusbarde B., Przedsiębiorczość w czasach Covid-19, makroekonomika.lv/uznemejdarbiba-covid-19-gada-krize-un-atbildes [dostęp 29.04.2021].
Bukowski S. I. 2011. Globalna recesja i kryzys finansowy czy kryzys ekonomii?, Acta Universitatis Lodziensis, Folia Oeconomica 248.
Christodoulakis N., Restart po pandemii. https://www.dianeosis.org/2020/12/i-epanekkinisi-meta-tin-pandimia [dostęp 29.07.2021].
Dobosiewicz Z., Olszewski T. 1987. Geografia ekonomiczna świata, Warszawa, PWE.
Dretta I., Turystyka i pandemia, https://www.dianeosis.org/2020/11/tourismos-kai-pandimia/ [dostęp 24.04.2021].
Hirsch R., Pierwsza recesja w Polsce od trzydziestu lat. Ale mogło być gorzej, https://businessinsider.com.pl/pierwsza-recesja-w-polsce-od-trzydziestu-lat-ale-moglo-byc-gorzej/kg6p8qg [dostęp 24.03.2021].
Jakobsen S., Świat wytrącony z równowagi. Zapnijcie pasy!, https://www.forbes.pl/gospodarka/koronawirus-na-swiecie-pesymistyczne-prognozy-gospodarcze-saxo-banku/hfn6y8e [dostęp 24.04.2021].
Jak wyglądają tarcze antykryzysowe w państwach Grupy Wyszehradzkiej. Ciekawe analizy ekspertów, https://wpolityce.pl/polityka/ 497280-jak-wygladaja-tarcze-antykryzysowe-w-panstwach-grupy-v4 [dostęp 24.04.2021].
Łukaszewicz Ad. 2020. Analiza krótko- i długoterminowych skutków pandemii COVID-19, [w:] Zmieniający się świat a globalizacja, red. Kleer J., Prandecki K., Warszawa.
Koniec lockdownu promykiem nadziei dla gospodarki, https://www.dw.com/pl/koniec-lockdownu-promykiem-nadziei-dla-gospodarki/a-56560958 [dostęp 04.04.2021].
Kolany K., Inwestycje i zapasy napędziły polski PKB, https://www.bankier.pl/wiadomosc/PKB-Polski-III-kwartal-2021-dane-finalne-8233816.html [dostęp 30.11.2021].
Kozieł H. 2020. Szczepionkowa euforia, Rzeczpospolita, nr 264.
Kudelska A., Koronawirus w UE – tymczasowe ramy prawne umożliwią udzielanie przedsiębiorcom dodatkowej pomocy publicznej
w związku z COVID-19, https://www.parp.gov.pl/component/content/article/59222:koronawirus-w-ue-tymczasowe-ramy-prawne-umozliwiajace-udzielanie-przedsiebiorcom-dodatkowej-pomocy-publicznej-w-zwiazku-z-pandemia-covid-19 [dostęp 09.03.2021].
Le Maire B., O C., Plan wsparcia dla firm technologicznych, https://www.economie.gouv.fr/files/files/directions_services/covid19-soutien-entreprises/2190-109%20-%20PlanTech%20-%20Dossier%20de%20presse.pdf [dostęp 28.04.2021 r.]
Łyjak J., Śmigiel M., Koronawirus a gospodarka UE. Wpływ na wybrane kraje Unii Europejskiej,
https://newdirection.online/2018-publications-pdf/Koronawirus_a_gospodarka_Wp%C5%82yw_na_wybrane_kraje_Unii_Europejskiej_ Impact_of_the_covid_19_pandemic_on_selected_EU_countries-Maciej_%C5%9Amigiel_Jakub_%C5%81yjak-ND_Raport.pdf [dostęp 24.03.2021].
Malinowski D., 2016. Gospodarka rynkowa, Warszawa.
MacKenzie D. 2021. Covid-19: pandemia, która nie powinna była się zdarzyć i jak nie dopuścić do następnej, Poznań.
Maurel L., Wsparcie kosztów stałych dla firm: Kogo dotyczy? https://lechommerces.fr/prise-en-charge-des-couts-fixes-des-entreprises-qui-est-concerne/ [dostęp 24.07.2021].
Milcheva E., Koronawirus: jakie środki podejmuje rząd bułgarski, https://www.dw.com/bg/%D0%BA%D0%BE%D1%80%D0%BE%D 0%BD%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D1%80%D1%83%D1%81-%D0%BA%D0%B0%D0%BA%D0%B2%D0%B8-%D0% BC%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%B8-%D0%BF%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%BF%D1%80%D0%B8%D0%B5%D0% BC%D0%B0-%D0%B1%D1%8A%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE%D1%82%D0%BE-%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE/a-52783915 [dostęp 20.03.2021].
Morawski I., Rząd pod lupą, https://klubjagiellonski.pl/2021/03/05/opanowana-recesja-lecz-bez-nadzoru-parlamentu-polityka-gospodarcza-na-czworke/;
Niedziółka D., Próchniak M. 2020. Sytuacja ekonomiczna w państwach Europy Środkowej i Wschodniej w dobie pandemii koronawirusa SARS-CoV-2, Prace IEŚ 15/2020, Lublin.
Niemiecka gospodarka skurczyła się w 2020 roku o 5 procent, https://www.dw.com/pl/niemiecka-gospodarka-skurczy%C5%82a-si%C4%99-w-2020-roku-o-5-procent/a-56221122 [dostęp 24.03.2021].
Nikolaidis I., Jak przebiega szczepienie? Historie z czterech krajów https://www.dianeosis.org/2021/04/pos-proxoraei-o-emvoliasmos/ [dostęp 29.04.2021].
PKB Polski. W najbliższych dwóch latach gospodarka nadgoni straty, https://www.money.pl/gospodarka/pkb-polski-w-najblizszych-dwoch-latach-gospodarka-nadgoni-straty-6588607382440065a.html [dostęp 30.04.2021].
Siemionczyk G., Stopy zostają rekordowo niskie. Czy złoty wciąż jest za mocny? https://www.rp.pl/Finanse/210409613-Stopy-zostaja-rekordowo-niskie-Czy-zloty-wciaz-jest-za-mocny.html [dostęp 27.04.2021].
Sieroń A., Czy pandemia Covid-19 spowoduje zapaść globalnej gospodarki?, https://uni.wroc.pl/czy-pandemia-covid-19-spowoduje-zapasc-globalnej-gospodarki/ [dostęp 27.04.2021].
Stawicka A., Stawicki R. 2020. Pandemia Covid-19. Sytuacja w wybranych krajach europejskich. Kancelaria Senatu. Opracowanie tematyczne-680, Warszawa, https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatopracowania/186/plik/ot-680.pdf [dostęp 22.04.2021].
Szajbel M., Koronawirus spowalnia grecki przemysł, https://greece.trade.gov.pl/pl/aktualnosci/308098,koronawirus-spowalnia-grecki-przemysl.html.
Szwedzkie podejście do koronawirusa nie opłaca się gospodarce, https://forsal.pl/gospodarka/artykuly/7779991,koronawirus-szwecja-wplyw-na-gospodarke-norwegia-porownanie.html [dostęp 18.04.2021].
Tuszyński R., Jerzy Kropiwnicki z RPP: wzrost PKB w 2021 roku wyniesie ok. 3 proc., dużo czynników proinflacyjnych w polskiej gospodarce, https://alebank.pl/jerzy-kropiwnicki-z-rpp-wzrost-pkb-w-2021-roku-wyniesie-ok-3-proc-duzo-czynnikow-proinflacyjnych-w-polskiej-gospodarce/?id=364919&catid=25926 [dostęp 2.04.2021]
Wąsiński M., Wnukowski D. 2020. Skutki pandemii COVID-19 dla gospodarki światowej, Biuletyn PISM nr 84 (2016) 20 kwietnia 2020 r. https://www.pism.pl/publikacje/Skutki_pandemii_COVID19_dla_gospodarki_swiatowej [dostęp 19.04.2021].
Wierciszewski M., Co w 2020 r. zdarzyło się w gospodarce i na rynkach. Wszystko na pięciu wykresach, https://businessinsider. com.pl/finanse/podsumowanie-2020-r-w-gospodarce-i-na-rynkach-5-wykresow/mnyb9d5 [dostęp 22.04.2021].
Deloitte. Polska gospodarka może włączyć piąty bieg. Kolejne organizacje wzywają rząd do dialogu, https://businessinsider.com.pl/gospodarka/fundusze/fundusz-odbudowy-ue-wplyw-na-polska-gospodarke-i-pkb/skqbbc4 [dostęp 20.03.2021].
Preventive and sanitary measures in parliaments following the covid-19 outbreak, Komisja Europejska, https://ec.europa.eu/competition/state_aid/what_is_new/State_aid_decisions_TF_and_107_2b_107_3b_107_3c.pdf [dostęp 25.04.2021].
https://covid19.gov.lv/ekonomika/atbalsts-kulturas-nozares-uznemejiem [dostęp 25.04.2021].
https://www.consilium.europa.eu/pl/policies/coronavirus/10-things-against-covid-19;
European Commission, European Economic Forecast, Spring 2020, [w:] https://ec.europa.eu/info/sites/default/files/economy-finance/ip 125_en.pdf [dostęp 26.04.2021].
https://www.ecb.europa.eu/pub/economic-bulletin/articles/2021/html/ecb.ebart202101_03~c5595cd291.en.html [dostęp 28.04.2021].
https://www.imf.org/en/Topics/imf-and-covid19/Policy-Responses-to-COVID-19; [dostęp 21.04.2021].
https://www.gov.pl/web/tarczaantykryzysowa [dostęp 02.05.2021].
https://covid19.gov.lv/atbalsts-sabiedribai/ekonomika/socialais-atbalsts-arkartejas-situacijas-laika [dostęp 15.04.2021].
https://bbr.bg/bg/produkti-i-uslugi/produkti/finansova-podkrepa/antikrizisna-programa-v-podkrepa-na-biznesa/ [dostęp 26.04.2021].
https://www.economie.gouv.fr/covid19-soutien-entreprises/pret-garanti-etat-elargissement-nouveaux-beneficiaires [dostęp 19.04.2021].
https://www.economie.gouv.fr/covid19-soutien-entreprises/fonds-solidarite-prets-garantis-etat-donnees-acces-libre# [dostęp 25.04. 2021].
https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/recesja;3966496.html [dostęp 01.05.2021].
https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/choroby-zakazne/mapa-koronawirus-w-polsce-na-swiecie-aktualne-statystyki-aa-a1XG-B8Ws-AYMe.html [dostęp 29.06.2021].
Adjustment of parliamentary activity to covid-19 outbreak and the prospect of remote sessions and voting, European Center for Parliamentary Research and Documentation Summary request 4354 and 4346, 20.04.2020 r.
Anand P. 2020. Economic Policies for COVID-19, IZA Policy Paper No. 156, April, http://ftp.iza.org/pp156.pdf [dostęp 08.08.2021].
Baran J., Szok podażowy i popytowy. Oto załamanie handlu zagranicznego na tle kryzysu z lat 2008 –2009, https://forsal.pl/gospodarka/artykuly/7805401,zalamanie-handlu-zagranicznego-na-tle-kryzysu-z-lat-2008-2009.html [dostęp 02.05.2021].
Begg D., Dornbusch R., Fischer S., Vernasca G. 2004. Makroekonomia, Warszawa.
Brusbarde B., Przedsiębiorczość w czasach Covid-19, makroekonomika.lv/uznemejdarbiba-covid-19-gada-krize-un-atbildes [dostęp 29.04.2021].
Bukowski S. I. 2011. Globalna recesja i kryzys finansowy czy kryzys ekonomii?, Acta Universitatis Lodziensis, Folia Oeconomica 248.
Christodoulakis N., Restart po pandemii. https://www.dianeosis.org/2020/12/i-epanekkinisi-meta-tin-pandimia [dostęp 29.07.2021].
Dobosiewicz Z., Olszewski T. 1987. Geografia ekonomiczna świata, Warszawa, PWE.
Dretta I., Turystyka i pandemia, https://www.dianeosis.org/2020/11/tourismos-kai-pandimia/ [dostęp 24.04.2021].
Hirsch R., Pierwsza recesja w Polsce od trzydziestu lat. Ale mogło być gorzej, https://businessinsider.com.pl/pierwsza-recesja-w-polsce-od-trzydziestu-lat-ale-moglo-byc-gorzej/kg6p8qg [dostęp 24.03.2021].
Jakobsen S., Świat wytrącony z równowagi. Zapnijcie pasy!, https://www.forbes.pl/gospodarka/koronawirus-na-swiecie-pesymistyczne-prognozy-gospodarcze-saxo-banku/hfn6y8e [dostęp 24.04.2021].
Jak wyglądają tarcze antykryzysowe w państwach Grupy Wyszehradzkiej. Ciekawe analizy ekspertów, https://wpolityce.pl/polityka/ 497280-jak-wygladaja-tarcze-antykryzysowe-w-panstwach-grupy-v4 [dostęp 24.04.2021].
Łukaszewicz Ad. 2020. Analiza krótko- i długoterminowych skutków pandemii COVID-19, [w:] Zmieniający się świat a globalizacja, red. Kleer J., Prandecki K., Warszawa.
Koniec lockdownu promykiem nadziei dla gospodarki, https://www.dw.com/pl/koniec-lockdownu-promykiem-nadziei-dla-gospodarki/a-56560958 [dostęp 04.04.2021].
Kolany K., Inwestycje i zapasy napędziły polski PKB, https://www.bankier.pl/wiadomosc/PKB-Polski-III-kwartal-2021-dane-finalne-8233816.html [dostęp 30.11.2021].
Kozieł H. 2020. Szczepionkowa euforia, Rzeczpospolita, nr 264.
Kudelska A., Koronawirus w UE – tymczasowe ramy prawne umożliwią udzielanie przedsiębiorcom dodatkowej pomocy publicznej
w związku z COVID-19, https://www.parp.gov.pl/component/content/article/59222:koronawirus-w-ue-tymczasowe-ramy-prawne-umozliwiajace-udzielanie-przedsiebiorcom-dodatkowej-pomocy-publicznej-w-zwiazku-z-pandemia-covid-19 [dostęp 09.03.2021].
Le Maire B., O C., Plan wsparcia dla firm technologicznych, https://www.economie.gouv.fr/files/files/directions_services/covid19-soutien-entreprises/2190-109%20-%20PlanTech%20-%20Dossier%20de%20presse.pdf [dostęp 28.04.2021 r.]
Łyjak J., Śmigiel M., Koronawirus a gospodarka UE. Wpływ na wybrane kraje Unii Europejskiej,
https://newdirection.online/2018-publications-pdf/Koronawirus_a_gospodarka_Wp%C5%82yw_na_wybrane_kraje_Unii_Europejskiej_ Impact_of_the_covid_19_pandemic_on_selected_EU_countries-Maciej_%C5%9Amigiel_Jakub_%C5%81yjak-ND_Raport.pdf [dostęp 24.03.2021].
Malinowski D., 2016. Gospodarka rynkowa, Warszawa.
MacKenzie D. 2021. Covid-19: pandemia, która nie powinna była się zdarzyć i jak nie dopuścić do następnej, Poznań.
Maurel L., Wsparcie kosztów stałych dla firm: Kogo dotyczy? https://lechommerces.fr/prise-en-charge-des-couts-fixes-des-entreprises-qui-est-concerne/ [dostęp 24.07.2021].
Milcheva E., Koronawirus: jakie środki podejmuje rząd bułgarski, https://www.dw.com/bg/%D0%BA%D0%BE%D1%80%D0%BE%D 0%BD%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D1%80%D1%83%D1%81-%D0%BA%D0%B0%D0%BA%D0%B2%D0%B8-%D0% BC%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%B8-%D0%BF%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%BF%D1%80%D0%B8%D0%B5%D0% BC%D0%B0-%D0%B1%D1%8A%D0%BB%D0%B3%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE%D1%82%D0%BE-%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE/a-52783915 [dostęp 20.03.2021].
Morawski I., Rząd pod lupą, https://klubjagiellonski.pl/2021/03/05/opanowana-recesja-lecz-bez-nadzoru-parlamentu-polityka-gospodarcza-na-czworke/;
Niedziółka D., Próchniak M. 2020. Sytuacja ekonomiczna w państwach Europy Środkowej i Wschodniej w dobie pandemii koronawirusa SARS-CoV-2, Prace IEŚ 15/2020, Lublin.
Niemiecka gospodarka skurczyła się w 2020 roku o 5 procent, https://www.dw.com/pl/niemiecka-gospodarka-skurczy%C5%82a-si%C4%99-w-2020-roku-o-5-procent/a-56221122 [dostęp 24.03.2021].
Nikolaidis I., Jak przebiega szczepienie? Historie z czterech krajów https://www.dianeosis.org/2021/04/pos-proxoraei-o-emvoliasmos/ [dostęp 29.04.2021].
PKB Polski. W najbliższych dwóch latach gospodarka nadgoni straty, https://www.money.pl/gospodarka/pkb-polski-w-najblizszych-dwoch-latach-gospodarka-nadgoni-straty-6588607382440065a.html [dostęp 30.04.2021].
Siemionczyk G., Stopy zostają rekordowo niskie. Czy złoty wciąż jest za mocny? https://www.rp.pl/Finanse/210409613-Stopy-zostaja-rekordowo-niskie-Czy-zloty-wciaz-jest-za-mocny.html [dostęp 27.04.2021].
Sieroń A., Czy pandemia Covid-19 spowoduje zapaść globalnej gospodarki?, https://uni.wroc.pl/czy-pandemia-covid-19-spowoduje-zapasc-globalnej-gospodarki/ [dostęp 27.04.2021].
Stawicka A., Stawicki R. 2020. Pandemia Covid-19. Sytuacja w wybranych krajach europejskich. Kancelaria Senatu. Opracowanie tematyczne-680, Warszawa, https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatopracowania/186/plik/ot-680.pdf [dostęp 22.04.2021].
Szajbel M., Koronawirus spowalnia grecki przemysł, https://greece.trade.gov.pl/pl/aktualnosci/308098,koronawirus-spowalnia-grecki-przemysl.html.
Szwedzkie podejście do koronawirusa nie opłaca się gospodarce, https://forsal.pl/gospodarka/artykuly/7779991,koronawirus-szwecja-wplyw-na-gospodarke-norwegia-porownanie.html [dostęp 18.04.2021].
Tuszyński R., Jerzy Kropiwnicki z RPP: wzrost PKB w 2021 roku wyniesie ok. 3 proc., dużo czynników proinflacyjnych w polskiej gospodarce, https://alebank.pl/jerzy-kropiwnicki-z-rpp-wzrost-pkb-w-2021-roku-wyniesie-ok-3-proc-duzo-czynnikow-proinflacyjnych-w-polskiej-gospodarce/?id=364919&catid=25926 [dostęp 2.04.2021]
Wąsiński M., Wnukowski D. 2020. Skutki pandemii COVID-19 dla gospodarki światowej, Biuletyn PISM nr 84 (2016) 20 kwietnia 2020 r. https://www.pism.pl/publikacje/Skutki_pandemii_COVID19_dla_gospodarki_swiatowej [dostęp 19.04.2021].
Wierciszewski M., Co w 2020 r. zdarzyło się w gospodarce i na rynkach. Wszystko na pięciu wykresach, https://businessinsider. com.pl/finanse/podsumowanie-2020-r-w-gospodarce-i-na-rynkach-5-wykresow/mnyb9d5 [dostęp 22.04.2021].
Deloitte. Polska gospodarka może włączyć piąty bieg. Kolejne organizacje wzywają rząd do dialogu, https://businessinsider.com.pl/gospodarka/fundusze/fundusz-odbudowy-ue-wplyw-na-polska-gospodarke-i-pkb/skqbbc4 [dostęp 20.03.2021].
Preventive and sanitary measures in parliaments following the covid-19 outbreak, Komisja Europejska, https://ec.europa.eu/competition/state_aid/what_is_new/State_aid_decisions_TF_and_107_2b_107_3b_107_3c.pdf [dostęp 25.04.2021].
https://covid19.gov.lv/ekonomika/atbalsts-kulturas-nozares-uznemejiem [dostęp 25.04.2021].
https://www.consilium.europa.eu/pl/policies/coronavirus/10-things-against-covid-19;
European Commission, European Economic Forecast, Spring 2020, [w:] https://ec.europa.eu/info/sites/default/files/economy-finance/ip 125_en.pdf [dostęp 26.04.2021].
https://www.ecb.europa.eu/pub/economic-bulletin/articles/2021/html/ecb.ebart202101_03~c5595cd291.en.html [dostęp 28.04.2021].
https://www.imf.org/en/Topics/imf-and-covid19/Policy-Responses-to-COVID-19; [dostęp 21.04.2021].
https://www.gov.pl/web/tarczaantykryzysowa [dostęp 02.05.2021].
https://covid19.gov.lv/atbalsts-sabiedribai/ekonomika/socialais-atbalsts-arkartejas-situacijas-laika [dostęp 15.04.2021].
https://bbr.bg/bg/produkti-i-uslugi/produkti/finansova-podkrepa/antikrizisna-programa-v-podkrepa-na-biznesa/ [dostęp 26.04.2021].
https://www.economie.gouv.fr/covid19-soutien-entreprises/pret-garanti-etat-elargissement-nouveaux-beneficiaires [dostęp 19.04.2021].
https://www.economie.gouv.fr/covid19-soutien-entreprises/fonds-solidarite-prets-garantis-etat-donnees-acces-libre# [dostęp 25.04. 2021].
https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/recesja;3966496.html [dostęp 01.05.2021].
https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/choroby-zakazne/mapa-koronawirus-w-polsce-na-swiecie-aktualne-statystyki-aa-a1XG-B8Ws-AYMe.html [dostęp 29.06.2021].