Analiza wpływu kryzysu wywołanego przez chorobę COVID-19 na kursy głównych par walutowych ze złotym polskim w okresie marzec-kwiecień 2020

Authors

Pages

61-72

DOI
10.51149/ROEA.1.2021.5
Abstract

Celem artykułu jest analiza wpływu kryzysu COVID-19 na kursy trzech par walutowych ze złotym polskim (USD/PLN, EUR/PLN oraz JPY/PLN) w okresie od marca do kwietnia 2020 roku. Badanie przeprowadzono z wykorzystaniem metod statystycznych, w tym analizy korelacji. W części teoretycznej artykułu zaprezentowano charakterystykę kryzysu COVID-19 w Polsce, Stanach Zjednoczonych, krajach europejskich oraz Japonii w okresie do końca kwietnia 2020 roku oraz przegląd dotychczasowych badań. W empirycznej części pracy zaprezentowany został wpływ najistotniejszych danych z badanych obszarów na zmienność kursu par walutowych ze złotym polskim. Uzyskane wyniki wskazują, że w okresie od marca do kwietnia 2020 roku kryzys COVID-19 wpłynął na osłabienie waluty polskiej w stosunku do głównych walut światowych takich jak: dolar amerykański, euro oraz jen japoński. Spośród dziesięciu przyjętych do analizy wydarzeń mających miejsce w Polsce w badanym okresie najsilniejszy wpływ na zmienność kursów walutowych ze złotym polskim wywarło ogłoszenie stanu zagrożenia epidemicznego, natomiast w najmniejszym stopniu kursy par walutowych zmieniły się po ogłoszeniu planu odmrażania gospodarki.

Aslam F. i in. 2020. "On the efficiency of foreign exchange markets in times of the COVID-19 pandemic". Technological forecasting and social change, No. 161: 1-12.
Bereza E., Biały M., Bieniasz J. 2020. COVID-19–opracowanie zgodne ze stanem wiedzy na 26.03. 2020 r. Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu.
Berliner Morgenpost. 2020. "Coronavirus Monitor". https://interaktiv.morgenpost.de/corona-virus-karte-infektionen-deutschland-weltweit/, [dostęp: 24.05.2020].
BIS. 2016. "Foreign exchange turnover in April 2016". https://bis.org/publ/rpfx16fx.pdf, [dostęp: 01.06.2020].
Biznes. 2020. "Cztery etapy odmrażania gospodarki". https://biznes.gov.pl/pl/firma/sprawy-urzedowe/chce-przestrzegac-przepisow-szczegolnych/cztery-etapy-odmrazania-gospodarki, [dostęp: 24.05.2020].
Bloomberg. 2020. "Bloomberg Galaxy Crypto Indices". https://www.bloomberg.com/professional/product/indices/bloomberg-galaxy-crypto-index/, [dostęp: 03.05.2021].
Cyrkiel. 2019. "Współczynnik korelacji rang Spearmana". https://cyrkiel.info/statystyka/wspolczynnik-korelacji-rang-spearmana/, [dostęp: 26.05.2020].
Dąbrowski A. 2020. "Japonia wobec pandemii COVID-19". Biuletyn Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych, No. 81: 1-2.
DNA Rynków. 2020. " Epidemia polskiej złotówki – dlaczego frank, euro i dolar są najdroższe od lat?". https://dnarynkow.pl/epidemia-polskiej-zlotowki-dlaczego-frank-euro-dolar-sa-najdrozsze-od-lat/, [dostęp: 26.05.2020].
Endcoronavirus. 2020. "COVID-19: How to Win". https://endcoronavirus.org/countries, [dostęp: 22.05.2020].
Firmy Leśne. 2020. "Zakaz wstępu do lasu jako rozporządzenie". http://www.firmylesne.pl/lista/informacje/pokaz/zakaz_wstepu_do_ lasu_jako_rozporzadzenie,4401, [dostęp: 24.05.2020].
Gazeta Prawna. 2020. "Morawiecki: Podjęliśmy decyzję o odwołaniu wszystkich imprez masowych". https://www.gazetaprawna.pl/artykuly/1458588,koronawirus-morawiecki-odwolanie-imprez-masowych-w-polsce.html, [dostęp: 22.05.2020].
Gunay S. 2020. "COVID-19 Pandemic versus global financial crisis: Evidence from currency market". American University of the Middle East, Finance Department, No. 3584249: 1-15.
Holshue M. i in. 2020. "First case of 2019 novel coronavirus in the United States". New England Journal of Medicine. No. 382: 929-936.
Medonet. 2020. "W Japonii zdiagnozowano ponowne zakażenie koronawirusem u pacjenta. To pierwszy taki przypadek w tym kraju". https://www.medonet.pl/koronawirus/koronawirus-na-swiecie,w-japonii-zdiagnozowano-ponowne-zakazenie-koronawirusem-u-pacjenta--to-pierwszy-taki-przypadek-w-tym-kraju,artykul,72595410.html, [dostęp: 20.05.2020].
NPR. 2020. "Coronavirus: COVID-19 Is Now Officially A Pandemic, WHO Says". https://www.npr.org/sections/goatsandsoda/ 2020/03/11/814474930/coronavirus-covid-19-is-now-officially-a-pandemic-who-says?t=1589996468510, [dostęp: 20.05.2020].
Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 5 marca 2020 r. w sprawie wykazu produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej [DZ. URZ. Min. Zdr. 2020.16]
Paresh N., Devpura K., Wang H. 2020. "Japanese currency and stock market - What happened during the COVID-19 pandemic?". Economic Analysis and Policy, No. 68: 191-198.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 marca 2020 r. w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 [Dz.U. 2020 poz. 410]
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 13 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego [Dz.U. 2020 poz. 433]
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii [Dz.U. 2020 poz. 491]
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 24 marca 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii [Dz.U. 2020 poz. 522]
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 kwietnia 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów 
w związku z wystąpieniem stanu epidemii [Dz.U. 2020 poz. 658]
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 kwietnia 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów 
w związku z wystąpieniem stanu epidemii [Dz.U. 2020 poz. 697]
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 marca 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów 
w związku z wystąpieniem stanu epidemii [Dz.U. 2020 poz. 566]
Sejm. 2020. "Rządowy projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19". https://sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/PrzebiegProc.xsp?nr=265, [dostęp: 22.05.2020].
Stooq. 2020. "Kursy walut". https://stooq.pl/, [dostęp: 25.05.2020].
Tradingview. 2020. "Koronawirus (COVID-19) - Wykres i statystyki". https://pl.tradingview.com/covid19/, [dostęp: 20.05.2020].
Ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych [Dz.U. 2020 poz. 374]
Web. 2020. "Mapa zarażeń koronawirusem (SARS-CoV-2)". http://web.archive.org/web/20200524164209/https://www.gov.pl/web/koronawirus/wykaz-zarazen-koronawirusem-sars-cov-2#tables, [dostęp: 24.05.2020]. 
WHO. 2020. "Coronavirus disease (COVID-19)". https://who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/question-and-answers-hub/q-a-detail/q-a-coronaviruses, [dostęp: 20.05.2020].
Wiadomości Onet. 2020. "Koronawirus. Rozwój pandemii dzień po dniu". https://wiadomosci.onet.pl/kraj/koronawirus-20-tys-zakazen-w-polsce-jak-rozwijal-sie-w-polsce-i-na-swiecie/xgt8wcd, [dostęp: 22.05.2020].
Zaghum U., Gubareva M. 2020. "A time–frequency analysis of the impact of the Covid-19 induced panic on the volatility of currency and cryptocurrency markets". Journal of Behavioral and Experimental Finance, No. 28: 1-10

Aslam F. i in. 2020. "On the efficiency of foreign exchange markets in times of the COVID-19 pandemic". Technological forecasting and social change, No. 161: 1-12.
Bereza E., Biały M., Bieniasz J. 2020. COVID-19–opracowanie zgodne ze stanem wiedzy na 26.03. 2020 r. Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu.
Berliner Morgenpost. 2020. "Coronavirus Monitor". https://interaktiv.morgenpost.de/corona-virus-karte-infektionen-deutschland-weltweit/, [dostęp: 24.05.2020].
BIS. 2016. "Foreign exchange turnover in April 2016". https://bis.org/publ/rpfx16fx.pdf, [dostęp: 01.06.2020].
Biznes. 2020. "Cztery etapy odmrażania gospodarki". https://biznes.gov.pl/pl/firma/sprawy-urzedowe/chce-przestrzegac-przepisow-szczegolnych/cztery-etapy-odmrazania-gospodarki, [dostęp: 24.05.2020].
Bloomberg. 2020. "Bloomberg Galaxy Crypto Indices". https://www.bloomberg.com/professional/product/indices/bloomberg-galaxy-crypto-index/, [dostęp: 03.05.2021].
Cyrkiel. 2019. "Współczynnik korelacji rang Spearmana". https://cyrkiel.info/statystyka/wspolczynnik-korelacji-rang-spearmana/, [dostęp: 26.05.2020].
Dąbrowski A. 2020. "Japonia wobec pandemii COVID-19". Biuletyn Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych, No. 81: 1-2.
DNA Rynków. 2020. " Epidemia polskiej złotówki – dlaczego frank, euro i dolar są najdroższe od lat?". https://dnarynkow.pl/epidemia-polskiej-zlotowki-dlaczego-frank-euro-dolar-sa-najdrozsze-od-lat/, [dostęp: 26.05.2020].
Endcoronavirus. 2020. "COVID-19: How to Win". https://endcoronavirus.org/countries, [dostęp: 22.05.2020].
Firmy Leśne. 2020. "Zakaz wstępu do lasu jako rozporządzenie". http://www.firmylesne.pl/lista/informacje/pokaz/zakaz_wstepu_do_ lasu_jako_rozporzadzenie,4401, [dostęp: 24.05.2020].
Gazeta Prawna. 2020. "Morawiecki: Podjęliśmy decyzję o odwołaniu wszystkich imprez masowych". https://www.gazetaprawna.pl/artykuly/1458588,koronawirus-morawiecki-odwolanie-imprez-masowych-w-polsce.html, [dostęp: 22.05.2020].
Gunay S. 2020. "COVID-19 Pandemic versus global financial crisis: Evidence from currency market". American University of the Middle East, Finance Department, No. 3584249: 1-15.
Holshue M. i in. 2020. "First case of 2019 novel coronavirus in the United States". New England Journal of Medicine. No. 382: 929-936.
Medonet. 2020. "W Japonii zdiagnozowano ponowne zakażenie koronawirusem u pacjenta. To pierwszy taki przypadek w tym kraju". https://www.medonet.pl/koronawirus/koronawirus-na-swiecie,w-japonii-zdiagnozowano-ponowne-zakazenie-koronawirusem-u-pacjenta--to-pierwszy-taki-przypadek-w-tym-kraju,artykul,72595410.html, [dostęp: 20.05.2020].
NPR. 2020. "Coronavirus: COVID-19 Is Now Officially A Pandemic, WHO Says". https://www.npr.org/sections/goatsandsoda/ 2020/03/11/814474930/coronavirus-covid-19-is-now-officially-a-pandemic-who-says?t=1589996468510, [dostęp: 20.05.2020].
Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 5 marca 2020 r. w sprawie wykazu produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej [DZ. URZ. Min. Zdr. 2020.16]
Paresh N., Devpura K., Wang H. 2020. "Japanese currency and stock market - What happened during the COVID-19 pandemic?". Economic Analysis and Policy, No. 68: 191-198.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 marca 2020 r. w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 [Dz.U. 2020 poz. 410]
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 13 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego [Dz.U. 2020 poz. 433]
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii [Dz.U. 2020 poz. 491]
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 24 marca 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii [Dz.U. 2020 poz. 522]
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 kwietnia 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów 
w związku z wystąpieniem stanu epidemii [Dz.U. 2020 poz. 658]
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 kwietnia 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów 
w związku z wystąpieniem stanu epidemii [Dz.U. 2020 poz. 697]
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 marca 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów 
w związku z wystąpieniem stanu epidemii [Dz.U. 2020 poz. 566]
Sejm. 2020. "Rządowy projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19". https://sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/PrzebiegProc.xsp?nr=265, [dostęp: 22.05.2020].
Stooq. 2020. "Kursy walut". https://stooq.pl/, [dostęp: 25.05.2020].
Tradingview. 2020. "Koronawirus (COVID-19) - Wykres i statystyki". https://pl.tradingview.com/covid19/, [dostęp: 20.05.2020].
Ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych [Dz.U. 2020 poz. 374]
Web. 2020. "Mapa zarażeń koronawirusem (SARS-CoV-2)". http://web.archive.org/web/20200524164209/https://www.gov.pl/web/koronawirus/wykaz-zarazen-koronawirusem-sars-cov-2#tables, [dostęp: 24.05.2020]. 
WHO. 2020. "Coronavirus disease (COVID-19)". https://who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/question-and-answers-hub/q-a-detail/q-a-coronaviruses, [dostęp: 20.05.2020].
Wiadomości Onet. 2020. "Koronawirus. Rozwój pandemii dzień po dniu". https://wiadomosci.onet.pl/kraj/koronawirus-20-tys-zakazen-w-polsce-jak-rozwijal-sie-w-polsce-i-na-swiecie/xgt8wcd, [dostęp: 22.05.2020].
Zaghum U., Gubareva M. 2020. "A time–frequency analysis of the impact of the Covid-19 induced panic on the volatility of currency and cryptocurrency markets". Journal of Behavioral and Experimental Finance, No. 28: 1-10