Kryzys zaufania a pandemia COVID-19 w Polsce

Authors

Pages

13-24

Abstract

With the third wave of COVID-19 pandemic, Poland passed to the next stage of the global sanitary crisis. In the era of pandemics, after the presidential elections, numerous political crises, a na-tional lockdown, demonstrations against restrictions in access to abortion, and the start of vac-cinations against COVID-19, the issue of trust between the institutions of the state – including the European Union – and the society, became an important element of the construction of the post-COVID reality. Is a crisis of confidence a sign of weakness of democratic values in both state and European institutions? Will the institutional inability of the state to govern lead Poland to a crisis of trust? Does the Polish media discourse reflect this crisis of trust? The leading research method used while preparing this text was discourse analysis. In the conclusion the authors diagnose the current situation: polarization of the Polish media, fueled with many years of political, social and moral conflicts, further increased by the COVID-19, and point to the need to build a strong and uncompromising trust between the Polish society and its political leaders.

Afelt Aneta. 2021a. Rok pandemii COVID-19 w Polsce: Lekcje, wnioski i perspektywy, Webinarium, United Nation Association Poland, 18.03.2021.
Afelt Aneta. 2021b. Globalizacja a epidemiologiczny efekt teorii trzepotu skrzydeł motyla. Dlaczego SARS-CoV-2 tak szybko nas skolonizował? Webinarium, Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, 25.01.2021.
Algan Yann. 2018. „Trust and social capital”, [w:] Stiglitz Joseph E., Fitoussi Jean-Paul, Durand Martine, For Good Measure. Advancing Research on well-being Metrics beyond GDP. https://www.oecd-ilibrary.org/sites/9789264307278-12-en/index.html?itemId=/ content/component/9789264307278-12-en, (dostęp: 02.11.2020).
Badie Bertrand. 2021. Du populisme et de ses transformations, Webinarium: „Populismes arabes et européens: approches comparées”, Centre arabe de recherche et d’études politiques de Paris, 29.01.2021.
Benveniste Emile. 1966. Problèmes de linguistique générale, 1. Paris : Gallimard.
Caratas Maria Alina, Spatariu Elena Cerasela, Gheorghiu Gabriela. 2020. Does COVID-19 Threaten Global Democracy? „Ovidius University Annals”, Economic Sciences Series, vol. XX, Issue 1/2020. https://ideas.repec.org/a/ovi/oviste/vxxy2020i1p44-49.html, (dostęp: 02.01.2021).
Charaudeau Patrick. 1983. Langage et discours. Éléments de sémiolinguistique (théorie et pratique). Paris : Hachette Université.
Charaudeau Patrick. 2000. „L’événement dans le contrat médiatique”, [w :] Dossiers de l’audiovisuel 91. La télévision de l’événement. La documentation française, http://www.patrick-charaudeau.com/L-evenement-dans-le-contrat.html, dostęp 06.05.2021.
Dignat Etienne. 2020. „COVID-19 : la responsabilité globale des États”. 2020. Les dossiers du CERI,  SciencesPo-CERI, 15.05.2020. https://www.sciencespo.fr/ceri/fr/content/de-l-interet-national-la-responsabilite-globale-des-etats (dostęp: 11.12.2020).
Duszyński Jerzy, Afelt Aneta, Ochab-Marcinek Anna i inni. 2020. Zrozumieć COVID, Opracowanie zespołu ds. COVID-19 przy prezesie Polskiej Akademii Nauk, Polska Akademia Nauk. https://informacje.pan.pl/images/2020/opracowanie-covid19-14-09-2020/ZrozumiecCovid19_opracowanie_PAN.pdf (dostęp: 01.12.2020). 
Fukuyama Francis. 2020a. „The geopolitics of COVID”, International Policy Review, Standford University. https://fsi.stanford.edu/sipr/ content/sipr-fukuyama, (dostęp: 11.12.2020). 
Fukuyama Francis. 2020b. Economic and political development; the importance of institutions. Webinarium, Uniwersytet Warszawski, 08.12.2020.
IBRIS. 2021. Sondaż z dnia 02.03.2021. https://ibris.pl/sondaz/, (dostęp: 03.03.2021).
Knack Stephen. 1998. Trust, Associational life and Economic Performance, OECD. https://www.oecd.org/innovation/research/1825662. pdf (dostęp: 02.11.2020).
Krastew Iwan. 2020. Nadeszło jutro. Jak pandemia zmienia Europę, Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Levratto Nadine, Arcuri Giuseppe, Amdaoud Mounir. 2020. La confiance, un facteur explicatif clé des écarts de mortalité liée à la COVID-19 en Europe, „The Conversation”, 13.12.2020.
Maingueneau Dominique. 2007. Analyser les textes de la communication. Paris : Armand Colin.
Maingueneau Dominique. 2014. Discours et analyse du discours. Paris : Armand Colin.
Ministerstwo Zdrowia. 2020, 2021. Raporty zakażeń COVID. https://www.gov.pl/web/koronawirus/wykaz-zarazen-koronawirusem-sars-cov-2Raporty (dostęp: 30.04.2021). 
NPA. 2021. European National Panels. https://www.nationalpandemicalarm.eu/en/2021-02-19?index=impact#global-timeline-index-wrapper  (dostęp: 03.03.2021).
OECD. 2020. The territorial impact of COVID-19: Managing the crisis across levels of government, OECD Policy Responses to Coronavirus. https://www.oecd.org/coronavirus/policy-responses/theterritorial-impact-of-covid-19-managing-the-crisis-across-levels-ofgovernment-d3e314e1/ (dostęp: 05.12.2020). 
Omyłka-Rudzka Małgorzata, Zaufanie społeczne, Komunikat z badań, nr 37/2022, Centrum Badania Opinii Społecznej, Warszawa, CBOS, marzec 2022. https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2022/K_037_22.PDF.
Rozporządzenie Rady (UE) 2020/2094 z dnia 14 grudnia 2020 roku ustanawiające Instrument Unii Europejskiej na rzecz Odbudowy w celu wsparcia odbudowy w następstwie kryzysu związanego z COVID-19. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/ ?uri=CELEX:32020R2094&from=EN (dostęp: 19.04.2021). 
Rychard Andrzej. 2021. PiS ma spójny program, ale niespójne instrumenty polityczne do jego wprowadzania, „Polska Times”, 26.02.2021. https://polskatimes.pl/andrzej-rychard-pis-ma-spojny-program-ale-niespojne-instrumenty-polityczne-do-jego-wprowadzania/ar/c1-15463158 (dostęp: 01.03.2021). 
Sucher J. Sandra, Gupta Shalene. 2019. The trust crisis, “Harvard Business Review”, 23.06.2019. https://hbr.org/2019/07/the-trust-crisis (dostęp: 20.04.2021). 
Toshkov, Dimiter, Kutsal Yesilkagit, and Brendan Carroll. 2020. “Government Capacity, Societal Trust or Party Preferences? What Accounts for the Variety of National Policy Responses to the COVID-19 Pandemic in Europe?.” OSF Preprints. April 29. doi:10. 1080/13501763.2021.1928270.(06.04.2021) (dostęp: 01.02.2021).

Wykaz analizowanych artykułów prasowych (w kolejności występowania w tekście)
„Rządowa fabryka miała szyć miliony maseczek miesięcznie. Co wyszło z tej obietnicy?”, Business Insider Polska, 16.03.2021, URL: https://businessinsider.com.pl/firmy/strategie/rzadowa-fabryka-miala-szyc-miliony-maseczek-miesiecznie-co-wyszlo-z-tej-obietnicy/mz7r222 (dostęp 06.05.2021).
„Szokujące! Wojewoda poprosił warszawskie szpitale o pomoc. ‘Dostał’ dwie pielęgniarki. Radziwiłł: To jest cały wysiłek miasta”, Portal wPolityce.pl, 16.03.2021, URL: https://wpolityce.pl/polityka/543249-wojewoda-poprosil-szpitale-o-pomoc-odpowiedz-szokuje (dostęp 06.05.2021).
„Lockdown w całym kraju od 20 marca! Galerie, hotele i szkoły zamknięte. Szef MZ: Jeżeli ograniczenia nie zadziałają, to będziemy zamykać wszystko”, Portal wPolityce.pl, 17.03.2021, URL: https://wpolityce.pl/media/543478-lockdown-w-calym-kraju-od-2003-galerie-i-hotele-zamkniete (dostęp 06.05.2021).
„Zmiany w obostrzeniach. Lockdown w całej Polsce”, Portal TOKFM.pl, 17.03.2021, URL: https://www.tokfm.pl/Tokfm/7,171710, 26890457,zmiany-w-obostrzeniach-lockdown-w-calej-polsce.html (dostęp 06.05.2021).
„Rząd ogłasza kolejny lockdown, a ekspert apeluje o zdrowy rozsądek: Nie zakażamy się na ulicy czy w galerii”, Portal TOKFM.pl, 17.03.2021, URL: https://www.tokfm.pl/Tokfm/7,171710,26891759,rzad-oglasza-kolejny-lockdown-a-ekspert-apeluje-o-zdrowy-rozsadek.html (dostęp 06.05.2021).
Mazurek Maria. 2021. „Trzy ponure wykresy i jedna mapa. Tuż przed lockdownem jest bardzo źle. To nie koniec”, Portal Gazeta.pl, 17.03.2021, URL: https://next.gazeta.pl/next/7,173953,26889831,trzy-ponure-wykresy-i-jedna-mapa-tuz-przed-lockdownem-jest.html#s=BoxOpMT (dostęp 06.05.2021).
Wilgocki Michał. 2020. „Jak zrujnować zaufanie do państwa”, Gazeta Wyborcza, 17.12.2020, URL: https://wyborcza.pl/7,75968, 26619161, jak-zrujnowac-zaufanie-do-panstwa.html?disableRedirects=true (dostęp 06.05.2021).
„Zaufanie społeczne uległo bardzo głębokiej erozji i czeka nas wielka praca”, Portal TVN24.pl, 1.01.2021, URL: https://tvn24.pl/ polska/andrzej-leder-podsumowuje-2020-rok-4877622 (dostęp 06.05.2021).
Chrabota Bogusław. 2021. „Zaufanie, czyli gra o tron”, Plus Minus, 5.02.2021, URL: https://www.rp.pl/Plus-Minus/302059989-Zaufanie-czyli-gra-o-tron.html (dostęp 06.05.2021).
Szymanek Cezary. 2021. „Zaufanie, teflon i mieszkania, czyli koalicja Zjednoczonej Prawicy na zakręcie”, Rzeczpospolita, 16.03.2021, URL: https://podcasty.rp.pl/rzecz-w-tym/11560-zaufanie-teflon-i-mieszkania-czyli-koalicja-zjednoczonej-prawicy-na-zakrecie (dostęp 06.05.2021).