Artykuł omawia dwie główne asymetrie w Unii Gospodarczo-Walutowej (UGW), które powstały na przestrzeni ostatnich dwóch dekad, tj. od momentu wprowadzenia wspólnej waluty „euro”. Od początku utworzenia UGW wymieniana jest asymetria we wspólnym obszarze unii gospodarczej (mniej scentralizowana polityka fiskalna) w porównaniu z unią walutową (z zarządzaniem ponadnarodowym). Ponadto na tle kryzysu zadłużenia państw członkowskich w 2010 roku ujawniła się druga asymetria: między „rdzeniami” państwami członkowskimi strefy euro a państwami z jej „peryferii”. Każda z tych dwóch asymetrii stworzyła szereg wyzwań – politycznych i instytucjonalnych – w obszarze polityki fiskalnej. W trakcie kryzysu wywołanego pandemią koronawirusa z 2020 roku, po raz kolejny budzą się główne idee polityczne podważające stabilność i trwałość funkcjonowania UGW. W związku z tym badanie zostało oparte na analizie literatury.

60. rocznica podpisania Traktat Rzymskiego, którą obchodzono w tym roku, wywołała wśród badaczy, publicystów i polityków dynamiczną dyskusję nad przyszłością Unii Europejskiej. Była to okazja do omówienia szeregu wydarzeń, które w ostatnich latach poddały UE próbie. Komisja Europejska opublikowała Białą Księgę przedstawiającą 5 scenariuszy dalszego rozwoju w UE, które stały się przedmiotem publicznej debaty. Niezależnie od tego, jak przebiegały te dyskusje, na poziomie instytucji europejskich oczywiste stało się, że w takim wymiarze i modelu organizacyjnym nie da się dalej efektywnie realizować polityk. Celem niniejszego artykułu jest omówienie kluczowych czynników wpływających na dalszy proces integracji. Czynniki te mają charakter wewnętrzny, jak Brexit czy nastroje w społeczeństwach europejskich, charakter zewnętrzny, jak sytuacja na arenie międzynarodowej czy polityka Rosji, oraz mieszany, do którego można zaliczyć kryzys migracyjny/uchodźczy, będący wynikiem działań zewnętrznych, ale jednocześnie obnażający słabości Unii Europejskiej we wdrażaniu rozwiązań wspólnotowych. Metody badawcze, które zostały wykorzystane to analiza literatury krajowej i zagranicznej oraz dokumentów europejskich.

Celem niniejsz ego artykułu jest weryfi kacja hipotezy badawczej o konieczności wprowadzenia wspólnego języka Unii Europejskiej, w celu pogłębienia integracji społecznej obywateli poszczególnych państw członkowskich, co zostało wyznaczone jako jeden z głównych celów istnienia UE już przez sygnatariuszy Traktatu z Maastricht. Punktem wyjścia do sformułowania owej hipotezy były badania Eurobarometr, w których 43% respondentów przyznało, że nie czuje się emocjonalnie związanymi z UE, mimo iż są jej obywatelami. Taki wynik ankiety wymagał według autorów niniejszego opracowania szerszego spojrzenia na możliwe przyczyny braku społecznej integracji w UE. W celu nadania pracy przejrzystej struktury artykuł został podzielony na trzy rozdziały, z czego w pierwszym autorzy przybliżają genezę i zadania Unii Europejskiej, w drugim defi niują pojęcie i cele komunikacji, a następnie, w trzecim, wskazują zależność między poziomem integracji a zdolnością komunikacji w tym samym języku na przykładzie języka angielskiego oraz esperanto. Na postawie dostępnych wyników badań w podsumowaniu artykułu autorzy konkludują, że choć sprawna komunikacja między narodami jest zdecydowanie elementem niezbędnym do wzmacniania społecznej integracji między nimi, sprawą otwartą pozostaje, czy musi ona odbywać się przy pomocy jednego, wybranego języka czy wybranym językiem powinien być język UE, którym posługuje się najwięcej obywateli, tj. język angielski, czy też język stworzony od nowa, taki jak esperanto.

Polityka handlowa znajduje się w centrum realizacji stosunków zewnętrznych Unii Europejskiej. Wspólna polityka handlowa była pierwszym kamieniem milowym, który osiągnęły państwa członkowskie Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (EWG). Dlatego właśnie, jest jednym z głównych instrumentów Unii Europejskiej w relacjach z państwami trzecimi. Z jednej strony wykorzystuje ona asymetryczny system oparty na preferencyjnym dostępie do rynków europejskiej oferowany państwom najbiedniejszym, zaś z drugiej strony w ostatnich latach coraz intensywniej realizuje tzw. mieszane umowy handlowe z państwami najbardziej rozwiniętymi, jak Kanada w ramach umowy CETA (Comprehensive Economic Trade Agreement). Asymetria relacji z państwami słabo rozwiniętymi jest w znacznej części konsekwencją zasad, które dominują w UE i opierają się na wspieraniu gospodarek potrzebujących. Polityka handlowa stała się instrumentem oddziaływania na zmiany i reformy wprowadzane w państwach słabiej rozwiniętych. Celem niniejszego artykułu jest wskazanie, że koncepcja systemu GSP, cechy i powiązania tego systemu z innymi obszarami, oparta na asymetrii w relacjach handlowych z państwami najsłabiej rozwiniętymi, istotnie oddziałuje na te kraje. Artykuł odwołuje się do materiałów źródłowych instytucji unijnych oraz opracowań na temat stosunków zewnętrznych i polityki handlowej Unii Europejskiej. W artykule wykorzystano następujące metody badawcze: analiza dokumentów UE oraz badanie literatury dotyczące powyższej tematyki. Artykuł ma charakter multidyscyplinarny z obszarów nauk ekonomicznych oraz nauk politologicznych.